2010: Mad Men
”Shut the door and have a seat.”
60’larda televizyonun topluma yaptıklarıyla, günümüzde yeni nesil iletişim araçlarının topluma yaptıkları arasında paralellik bulmanın mümkün olmadığını kimse iddia edemez.
Mad Men’in bir çılgınlığa dönüşmesi yalnızca bu korelasyonla açıklanamaz tabii ki.
The Sopranos, Spartacus ya da herhangi başka testesteron odaklı kurguya oturtulduğunda sırıtmayacak bir alpha male’den 60’ların Amerika’sında kreatif direktör yaparsanız, olacağı budur.
Neden Değerli? : İletişimin, reklamcılığın ve toplum dinamiklerinin geri döndürülemez şekilde değişmesine şahit olduğumuz bir zaman diliminin benzerini, güç-para-cinsellik-daha fazla güç-para ve cinsellik ekseninde kocaman bir eğlenceye çevirdiği için.
Neyi Değiştirdi? : Viski, takım elbise, para, yaratıcılık, ”dişilik” ve evliliğe yaklaşımı. Hepsi bir arada ya da ayrı ayrı hiç bu kadar kolay hazmedilir olmamışlardı.
2011’de Ne Alemde? : Gerçek bir efsaneye dönüşmek ya da ilk 3 sezonuyla hatırlanmak arasındaki ince çizgide.
Comments
Adsız
Amerikan toplumunun dinamikleri 60'lardan çok önce değişti; 60'lar sadece süregelen bir değişimin parçasıydı. Bilmeden sallamayalım lütfen.
Cem Berk Aydın
Bu bakış açısıyla, 'toplumun oluştuğu an'ı, dinamiklerin değişmeye başladığı nokta olarak kabul etmek ve geri kalan her şeyi 'değişimin parçası' ilan etmek gerekiyor.
Dönemleri kendi içinde değerlendirmek ve mikroya inmek yararlıdır.
Tavsiye ederim Adsız:)
berhan
bence amerikan toplumunun dinamikleri zaten big bang'den bir kaç milisaniye sonra oldukça değişmişti. ki o zaman mad men uzay boşluğunda bir olasılıktı sadece.
mikro, dinamik gibi kelimelerle sallanmadan önce lütfen biraz fizik ve bilim tarihi öğrenelim.
Adsız
bence dünyanın dinamiklerinin değişmesini sorgulamak için big bang'den de öncesine gitmek gerekebilir berhan, sen bunu düşünedur; ben asıl kısma geçeyim.
Toplumun oluştuğu andan değil, radikal bir değişimden geçtiği bir dönemden bahsediyoruz; dediğimi daha iyi anlayabilmek için 1920'lerin Amerikan toplumunu incelemende fayda var Cem Berk Aydın:)
Cem Berk Aydın
''Radikal değişim daha önce oldu!'' iddiasından sonra, ''1920 civarlarında oldu!'' açıklaması argümana hiçbir şey eklemiyor, onu söyleyerek başlayayım. Fikir hala, toplumun yaşadığı değişimlerin bir döneme ait olanını esas almak ve bir bakıma ''değişim'' dediğimiz haltın ne kadar süratli, organik ve döngüsel bir şey olduğunu görmezden gelmek civarında.
1920'lerde yeni yeni filizlenmeye başlayan pek çok şeyin, çok sonraları başka şeylere dönüştüğü doğrudur Amerika'da: Başka değişimlere sebebiyet verdiği, kimi süreçleri başlattığı vesair.
Ve bu durum, ''Radikal değişim 1920'lerde oldu!'' kafasını halen geçerli kılmaz. Bu durum, 1960'larda, sonra 80'lerde, sonra 90'larda ve sonra 2000'lerde yaşananların koca koca değişimler olduğunu gölgelemez ve hiçbirini tam manasıyla 1920'lere bağımlı hale getirmez: Tüm bu değişimler kendi içinde açıklanabilir ve bir zahmet 20'lerden ayrıştırılabilir şeyler. Amerika'nın an itibariyle ''Change'' mottosuyla seçilmeyi başarmış bir başkanı var. Hal böyleyken durumu 20'lere sabitlemek ne kadar mantıklı, bilemiyorum Adsız:)
Önceki konuşmamızda dediğim gibi, bu mantık olayı Big Bang'e kadar dayandırmaya paralel ve bunun ne kadar anlamsız olduğu hakkında ekstra bir iki cümle kurmayı bile gerekli görmüyorum. Big Bang'den öncesinin de anlaşılacak bir yanı yok gibi geliyor bana:)
Adsız
İşe koyulduğumuz zaman Antik Yunan'a da bağlarız sıkıntı yaşamadan; keza 1800'lerin gelişmeleri de 1900'leri etkiliyor. Ancak, "1960'larda, sonra 80'lerde, sonra 90'larda ve sonra 2000'lerde yaşananların koca koca değişimler olduğunu gölgelemez ve hiçbirini tam manasıyla 1920'lere bağımlı hale getirmez!" (Ünlem trendini takip etmek gerekli.) dediğiniz zaman altyapısı sağlam olmayan, cesur bir iddiada bulunmuş oluyorsunuz. 1900'lerin ikinci yarısı hızlı bir teknolojik gelişmeye şahit olmuş olabilir; ancak 20. yüzyıl Amerikan toplumunun yapıtaşlarının, kültürünün şekillenmesindeki temel etkenlerin 1960'lardan geriye gittiğini tahmin etmenizi beklerdim ne yazık ki. Dönemleri mikro olarak ele alırken, o dönemlerin yaşanmasını sağlayan koşulları incelemek, mikro iddialarda bulunurken makroyu gözden kaçırmak oluyor.
Tartışmanın sonu olarak keywordler veriyorum, belki bir dahakine içerisinde Mad Men, değişim, 60'lar, dönem, toplum kelimelerini barındıran başka bir iddiada bulunmadan önce bilgilenmenize faydalı olur: Federal One, CIO, Writers Guild of America, Popular Front.
Cem Berk Aydın
''1920'lerde yeni yeni filizlenmeye başlayan pek çok şeyin, çok sonraları başka şeylere dönüştüğü doğrudur Amerika'da: Başka değişimlere sebebiyet verdiği, kimi süreçleri başlattığı vesair.'' kısmını yinelemekte yarar görüyorum.
Pek tabii sıkıntı yaşamadan Antik Yunan'a dek uzanmamız mümkün ancak söylediğim, bunu yaptığımız takdirde sayısız değerli ayrıntıyı gözden kaçıracağımız. 60'ları ya da benzer başka bir mikroyu kendi sınırları dahilinde değerlendirmek ve hatta haklı sebeplerle radikal değişim yaşanan dönemler olarak adlandırmak, bu dönemlerde yaşananların sebeplerinin daha geriden çatallanmadığı anlamına gelmiyor. Facebook rehberliğinde 2005 sonrası da kanımca değerlendirilebilecek bir dönemdir ve yine kanımca, her seferinde kalkıp her dönemi Big Bang/Antik Yunan'a bağlamak gerekmez. Bakış açınız, WikiLeaks'i ''bilginin paylaşımı'' hususunda kritik bir nokta olarak bellerken ve bu gelişmeyi belli süreçlerin başlangıcı olarak kabul etmeye yeltenirken, her seferinde Prometheus'a selam vermek zorunda kalmaktan farksız.
Bahsettiğiniz referansların etki alanının Mad Men'e veya benzer örneklere kıyasla çok daha sınırlı kalması (nitelikten ziyade niceliğe yoğunlaştığımı fark edeceğinizi tahmin ediyorum.) ve tam olarak bu yüzden, büyük fikirleri tartışmaya çalışırken kullanmayı tercih etmediğimiz enstrümanlardan olmaları, bakış açılarımız arasındaki farklılığı özetleyecektir.
Arzuladığım tam olarak bu tip tartışmaları katalizlemek ve böylesi frekanslarda bir şeyler tartışabilmek, en nihayetinde bakış açılarındaki bu farklılıklardan başka şartlar altında öğrenilmesi mümkün olmayan dersler çıkıyor.
O yüzden, tartışma frekansıyla tutarlı olmadığını düşündüğüm ''lecturer'' tavrınızdan ziyade, hakkınızda ''Adsız''dan fazlasını öğrenmek isteyebileceğimi de bilmenizi isterim.
Her zaman bekleriz.
Adsız
beyler amma entelsiniz yaa. ayrıca adsız gibi hem entel hem agresif olmak da bambaşkaymış.
neyse ben de cem berk ayhan isimli arkadaşa katılıyorum. 60lar rulazzz. çünkü 60'larda olan pek çok olay amerika'yı değiştirmekle birlikte dünyayı da değiştirmiştir. örneğin civil rights movements, hippie movements, kennedy suikasti, küba füze krizi, "uzay yarışı", metin oktay'ın futbolu bırakması vs vs.
ama 20'lerde kıçı kırık mafyaların liderlik mücadeleleri dışında, bir tek "büyük buhran"ı görüyoruz kayda değer.