SAYGI DURUŞU: WHITE TOWN – WOMEN IN TECHNOLOGY

“Hayatta başarılı olması fark etmeksizin yapılması gereken şeyler vardır”  White Town mahlası ile müzik icra eden İngiliz Jyoti Mishra’nın sadece 1000 adet olarak kendi çabaları ile yayımladığı ilk teklisinin plaklarının içerisinde el yazısı ile tam olarak bu yazıyor. Müzisyenin şu ana kadar ortaya koyduğu işlerde de kovaladığı yegane yaklaşım tam olarak bu. Hayatını değiştiren bir Pixies konseri sonrasında müziği biraz daha ciddiye almaya karar veren Mishra, günümüze kadar süren kariyerini hep aynı düşünce ile şekillendirmiş.

Sonuç? 1997’de bir anda her yerde 1 numaraya gelen Your Woman şarkısı ve sonra bir daha asla hatırlanmayacak bir avuç dolusu şarkı. Jyoti Mishra, bu konuda da iyimser. “Hiçbir şarkımın popüler olmamış olmasından iyi yine de” diyor kendisi. Şarkının popülerliğine kavuştuğu dönemlerde ise zaten çoktan dinleyicileri ikiye ayrılmış. Sadece bir radyonun keşfi sonucunda tekrar tekrar döndürülmesi ile Your Womanİngiltere’de, ardından da İzlanda ve İspanya’da 1 numaraya çıkıyor. Kimileri White Town’un tam bir dahi olduğunu söylerken kimileri de şansına başarı elde eden bir “geek” olduğunu düşünüyor.

Mishra’nın bir “geek” olarak etiketlenmesinin arkasındaki yegane sebep, Ocak 1997’de şarkının popüler olduğu dönemlerde şarkının bulunduğu Women in Technologyalbümünün aynı zamanda tamamen evde ve ucuz müzik teknolojilerinin kullanımı ile üretilen gerçek bir self-made albüm olması. Öyle ki sadece 1000 dolarlık bir maliyeti olmuş. (Popüler olduğu dönemlerde White Town’un gerçekleştirdiği bir Wired röportajına rastladım. Kendisine internet kullanıp kullanmadığı soruluyor. Siz düşünün artık o dönemleri…) Senenin 1997 olması sebebiyle evde teknolojinin kullanımı ile müzisyenlerin gerçekten uygun maliyetlerde güzel işler çıkarabileceğine yönelik de müzik sektöründe ilk ışıklar böylece yanmaya başlıyor. Günümüzde Billie Eilish’ın kardeşi FINNEAS ile gerçekleştirdiği çalışma biçimi işte bu şekilde sektörün radarına girmiş diyerek durumu sizin için somutlaştırmış olayım.

Your Woman’ın başarısının ardından gelen albüm Women in Technology, şarkıya kıyasla tam bir başarısızlık olarak nitelendiriliyor. Her ne kadar Your Woman’ın daha ilk dinleyişte insanı büyüleyen yanı başka hiçbir şarkıda olmasa da Women in Technology’nin uçtan uca harika bir albüm olduğunu düşünüyorum. White Town, şarkılarında 30’ların ruhunu 80’ler müziğine yansıtarak 90’lara getirmeyi hedeflemiş (kendi sözleri bu arada) Cocteau Twins, The Jesus and Mary Chain, The Cure, The Sugarcubes ve ilk dönemlerindeki Belle and Sebastian’ın bir araya gelip bir eve kapanarak kendi şartlarında amatör bir prodüksiyon ile müzik yaptıklarını düşünün. Sonuç tam olarak Women in Technology albümü olurdu.

Tüm bu grupların çok sevilmesinin ancak bu albümün başarısız bulunmasının sebebi de aslında amatör prodüksiyon yaklaşımı. Vokallar, gitarlar, synth gibi tüm parçalar -her ne kadar hatalar ile dolu olsa da- başlı başına ince düşünülmüş bileşenlerden oluşuyor. Ancak bir araya tamamen rastgele savrularak getirilmiş hissi veriyorlar. Jyoti Mishra’nın ise bu durum umurunda değil. Öyle ki büyük şirketlere ve büyük paralara inanmıyor kendisi. Aynı zamanda da sanatın bir limiti olması gerektiğini düşünüyor. Böylece limitleri manipüle ederek ortaya bir ürün çıkarabilirsiniz. Kendisinin boğuştuğu limitler ise o günün teknolojilerinin yetersizliği ile sınırlı kalıyor bence. Women in Technology’nin bugün geniş kesimler tarafından tapılan bir albüm olmamasının ardındaki yegane sebebin o günün teknolojisinin gelişmemiş olması olduğunu düşünüyorum. Jack Antonoff ya da FINNEAS bu albümü 2022’de yeniden kaydetseler bu albüm, tam anlamıyla ikonik bir konuma yerleşir. Geride kalan her türlü kusuru tam anlamıyla mükemmel bir dinleme deneyimi sunuyor çünkü. Albümü sevmediniz mi? Sorun değil. Jyoti Mishra’nın size bir mesajı var: “Gidip kendi albümünüzü kaydedin bu durumda. Gördüğünüz üzere o kadar zor değil.”

Son bir not ile bitireyim. Eğer Your Woman şarkısını daha önce hiç dinlemediyseniz size bir nanik yapayım. Dua Lipa’nın Love Again şarksısındaki “da dı dı dııı da dı dı dııı” şeklindeki melodi aslında Your Woman’ın sample’ı.